maandag 14 januari 2013

Bomen zagen voor Oeverzwaluwen




Op vrijdag 4 januari werden er werkzaamheden uitgevoerd op een waterzuivering terrein van Waternet in de plaats Huizen. Terwijl de Oeverzwaluwen (Riparia riparia) nog lekker in Afrika rondvliegen werd er door een groep vrijwilligers de eerste hand gelegd aan een nieuw onderkomen voor deze vogels. Onder leiding van Jelle Harder, werkzaam bij Landschap Noord-Holland en vele werkgroepen in de Gooi en Vechtstreek, werd over een afstand van ongeveer 20 meter een hek en een rij bomen verwijderd. Via Floris Moolenbeek was er een afvaardiging vanuit het Laarx bestuur komen helpen. Naast Floris zelf waren ook Jurjen Molenaar en Jurgen Rotteveel aanwezig om een paar bomen tegen de vlakte te werken.


Eerst werd begonnen met het verwijderen van het hek, nadat deze weg was moesten ook de bomen er aan geloven. Eenmaal op de grond werden de bomen in stukken gezaagd tot brandhout.
Nu de eerste ronde van het Oeverzwaluw wand project is afgerond zullen begin februari de volgende werkzaamheden plaats vinden. Er ligt op de plek nu een soort dijk die afgegraven word. Als deze dijk weg is wordt er (iets lemig) zand gestort. Dit zand is ideaal voor de Oeverzwaluwen omdat ze hier mooie gangen in kunnen graven die niet zo snel instorten. Aan de voorkant van de wand wordt een betonnen muur geplaatst met openingen waar de Oeverzwaluwen hun nestgang in kunnen graven. De aanwezige bestrating wordt opnieuw gebruikt en wordt voor de Oeverzwaluwwand gelegd zodat er geen begroeiing voor de wand komt.
Achter de wand voor de Oeverzwaluwen wordt ook een vleermuis/amfibieƫn kelder gebouwd. Op het terrein waren al nestkasten aanwezig voor IJsvogels (Alcedo athis) en Grote gele kwikstaarten (Motacilla cinerea) en er staat zelfs een Huiszwaluwtil!

Kolonie Oeverzwaluwen bij een wand in Noord-Holland. (Foto: Jurgen Rotteveel)
Vanaf maart/april zullen de eerste Oeverzwaluwen weer in Nederland arriveren. De Oeverzwaluw is een 12 cm groot, bruin/wit vogeltje dat zijn nest in een 60-120 cm lange en zelf gegraven gang bouwt. Naast de speciaal aangelegde wanden graven Oeverzwaluwen de nesten ook uit in steile wanden van beken en rivieren en in gronddepots en afgravingen. Een berg zand wordt snel opgemerkt door de Oeverzwaluwen. Projectontwikkelaars zijn dan ook niet blij met deze vogels omdat ze zonder overleg delen van een bouwterrein in beslag nemen om hun nest in te bouwen. De Oeverzwaluw staat op de rode lijst dus het verstoren/vernietigen van nesten is gelukkig verboden.
Het aantal Oeverzwaluwen neemt landelijk toe, de grafieken van Sovon laten een stijgende lijn zien en in 2011 werden er rond de 35.000 paartjes Oeverzwaluwen geteld.

Oeverzwaluwen op zoek naar nestmateriaal. (Foto: Jurgen Rotteveel)

      Filmpje van de werkdag gemaakt door Iris Grob.             


Tekst: Jurgen Rotteveel
Foto’s werkzaamheden: Iris Grob
Foto’s Oeverzwaluwen: Jurgen Rotteveel

Bronnen:

Sovon Vogelonderzoek Nederland 2002 – Atlas van de Nederlandse broedvogels 1998-2000 Nederlandse fauna 5 – KNNV uitgeverij Leiden

www.waarneming.nl